خوب و بد راه اندازی دفتر نمایندگی انجمن بین المللی تبلیغات در گفت وگو با دکتر علیرضا صدرمحمدی / نظارت غیردموکراتیک

صنعت تبلیغات کشور با چالش های مختلفی روبه رو است؛ چالش هایی که اگر با راهکارهای درست برطرف شوند، در تبلیغات کشور شاهد اتفاقات خوبی خواهیم بود. راه اندازی دفتر نمایندگی انجمن بین المللی تبلیغات (IAA)  در ایران میان فعالان تبلیغاتی هیاهوی زیادی به پا کرده است و بسیاری از فعالان تبلیغات نسبت به فعالیت این دفتر در ایران بازخوردهای مختلفی داشته  و صحبت های زیادی می کنند. به منظور بازتاب بازخوردهای مختلف گفت وگوهایی با برخی از فعالان تبلیغات در این زمینه داشته ایم.

«فرصت امروز» چندی پیش مصاحبه ای را با یکی از اعضای این دفتر در تاریخ یازدهم مردادماه سال جاری منتشر کرد. در همین راستا این بار پای صحبت های دکتر علیرضا صدرمحمدی، عضو هیأت مدیره، دبیر و مسئول کمیته روابط عمومی و امور بین الملل انجمن صنفی شرکت های تبلیغاتی ایران نشسته ایم که حاصل این گفت وگو را در ادامه می خوانید.

نظرتان را درباره نحوه فعالیت انجمن بین المللی تبلیغات (IAA) در ایران بفرمایید؟

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی روند حرکت صنعت تبلیغات در کشورمان نسبت به پیش از آن گسسته شد و تقریباً از سال ١٣۶٩ بارقه هایی از تبلیغات، به خصوص در رسانه های محیطی زده شد و در این دوران رسانه های تبلیغات روی بدنه اتوبوس های شرکت واحد و تابلوهای دیواری در تهران وارد عرصه تبلیغات شدند. رسانه ها از همان سال ها یکی پس از دیگری اکران شدند.

با اکران رسانه ها در کشور، تبلیغات نیز رنگ و بویی تازه به خود گرفت. برخی از فعالان تبلیغاتی که من نیز جزیی از آنها بودم به دنبال منابع تخصصی و حرفه ای تبلیغات رفتند و با انجمن بین المللی تبلیغات (IAA)  با مشکلات فراوان ارتباط برقرار کردند.

از سال ١٣٧٠ این اشخاص که از فعالان بنام و شناخته شده  تبلیغات کشور هستند به عضویت این انجمن درآمدند و فعالیت دفتر ایران آغاز شد و با توجه به انتخاباتی که در این دفتر برگزار شد، من به عنوان رئیس دفتر و نخستین نماینده رسمی ایران، بعد از انقلاب اسلامی به انجمن بین المللی تبلیغات معرفی شدم و در کنگره ها و جلسات مختلف جهانی شرکت کردم و به همراه مابقی همکاران جایگاه ارزشمندی برای کشورمان به  ویژه در منطقه در مقابل سم پاشی و غیرواقعی جلوه دادن فضای اقتصاد ایران، ایجاد کردیم.

این حضور تا سال ١٣٧۵ ادامه داشت تا اینکه اعضای دفتر ایران احساس کردند، دولت نسبت به فعالیت این انجمن بین المللی در ایران حساس است. البته در این باره ممانعت قانونی وجود نداشت ولی اعضای دفتر این انجمن در ایران به دلیل تعهدات و تعلقات خود به کشور تصمیم گرفتند در همان سال فعالیت دفتر انجمن بین المللی تبلیغات را در ایران متوقف کنند.

این تصمیم به دبیرخانه اصلی انجمن نیز رسماً منتقل شد. در نظر داشته باشید که ارتباط با انجمن فقط در زمینه اطلاعات آکادمیک، حرفه ای و تخصصی بود. بعد از متوقف شدن فعالیت دفتر ایران برخی از اعضا به صورت انفرادی ارتباط خود را با انجمن ادامه دادند. بلافاصله بعد از این توقف، انجمن صنفی شرکت های تبلیغاتی ایران شکل گرفت.

از آن پس انجمن صنفی که با حضور اعضای سابق دفتر انجمن بین المللی تبلیغات در ایران، شکل گرفته بود به عنوان محمل قانونی این صنعت در کشور شناخته شد و از آن پس بیش از ۹۰درصد از فعالیت های تبلیغاتی در کشورتوسط اعضای انجمن صنفی انجام پذیرفته است. از آن تاریخ تا سال گذشته، بارها هم اعضا و هم انجمن بین المللی تبلیغات پیگیر بازگشایی دفتر IAA  در ایران بوده اند ولی با استعلام های متعدد از طریق وزارت ارشاد مطلع شدیم مسئولان تصمیم گیرنده در این حوزه تمایلی به این کار ندارند.

تا اینکه اخیراً فردی به روش خاصی با انجمن بین المللی ارتباط برقرار کرده و با کمال تعجب نمایندگی این انجمن را به شرکت خود در ایران منتقل کرده  و در حال عضوگیری است. به روشی غیرعادی، تمام اختیارات این شرکت یا به نوعی دفتر انجمن بین المللی تبلیغات در ایران منحصرا در اختیار این فرد قرار گرفته است.

شیوه عضوگیری و تأسیس این دفتر در کشور غیردموکراتیک است و انجمن بین المللی تبلیغات به هیچ وجه با این شیوه فعالیت نمی کند. اگر این شیوه فعالیت به دبیرخانه جهانی این انجمن منتقل شود، چه بسا مانع این فعالیت خواهد شد. انجمن بین المللی تبلیغات مجمعی برای تبادل نظر است و قرار نیست که در کنترل فردی خاص باشد و یا برای فعالان داخلی جذب مشتری کند. فعالان تبلیغات در کشور باید مراقب فضاسازی ای که در این حوزه شده است، باشند و به هر صحبتی اعتماد نکنند.

علاوه براین در مورد پرداخت هزینه عضویت به انجمن بین المللی دقت داشته باشند تا در این زمینه نیز دچار مشکل نشوند. علاوه براین وقتی حاکمیت یک کشور نسبت به فعالیت دفتری در داخل کشور، نگاه مثبتی ندارد، چطور امکان دارد، فردی خود را نماینده قانونی ایران در یک انجمن بین المللی معرفی کرده و فعالیت کند.

انجمن صنفی و قانونی تبلیغات در کشور فعالیت و نحوه عملکرد این دفتر را در ایران به چالش می کشد و نسبت به آن موضع گیری مثبتی ندارد. انجمن صنفی شرکت های تبلیغاتی ایران تنها مرجع قانونی و صنفی در صنعت تبلیغات کشور است. فعالیت این انجمن زیرنظر وزارت کار و امور اجتماعی و وزارت ارشاد انجام و تمامی فعالیت های آن ثبت حقوقی و قانونی می شود. 

به نظرتان چرا فعالیت ها یا تشکلاتی مقابل یا کنار انجمن صنفی شرکت های تبلیغاتی در کشورمان ایجاد شده است؟

شاید عده ای براساس منافع شخصی خود یا اینکه بخواهند چهره انجمن صنفی را مخدوش کنند، چنین فعالیت هایی را انجام می دهند. اما در هر صورت این شیوه عملکرد به صنعت تبلیغات و فعالیت قانونی در آن ضربه می زند و پیامدهای منفی را به همراه خواهد داشت. اعضای انجمن صنفی جلوی فعالیت هیچ فردی را نخواهند گرفت اما این نوع فعالیت را به چالش می کشند و در تلاش اند سطح آگاهی را در این حوزه آن قدر بالا ببرند تا فعالان خودشان قدرت تشخیص و انتخاب داشته باشند.

تمامی فعالان صنعت تبلیغات کشور با سند و مدرک معتبر اجازه صحبت کردن دارند و باید در این حوزه شرایط گفت وگو فراهم شود. اگر افراد در صنعت تبلیغات مستند صحبت کنند، مابقی حاضران می توانند انتخاب درست کنند. صنعت تبلیغات در دنیا سابقه طولانی دارد و از یک علم بزرگ تر به نام مارکتینگ بهره می برد. علمی که از علوم مختلفی مانند جامعه شناسی، روانشناسی، اقتصاد، آمار و… تشکیل شده است.

باید تمامی افرادی که در این حوزه فعالیت و از آن کسب درآمد می کنند، به سمت حرفه ای شدن پیش بروند. رفتار حرفه ای در هر صنفی از یک سری پارامترهای مشخص پیروی می کند. صنف تبلیغات هم شامل این مولفه ها می شود و فعالان آن باید به آنها احترام بگذارند. متأسفانه در کشورمان فعالان عرصه تبلیغات آن چنان این موارد را رعایت نمی کنند.

فعالان بهتر است مطالعات خود را از طرق مختلف افزایش دهند. کتاب های بسیاری در این حوزه توسط ناشران معتبر ایرانی چاپ شده که افراد می توانند از آنها استفاده کنند و مدرسه تبلیغات در انجمن فعالیت خود را آغاز کرده است. تبلیغات حوزه جذابی ست و بسیاری به گمان اینکه این صنعت پول ساز است وارد آن شده اند اما این برداشت به تنهایی اشتباه است و باید برای رشد در آن تحصیلات و علم این حوزه را داشت. این صنعت به سمت تخصصی شدن پیش می رود و نمی توان بدون داشتن دانش در آن فعالیت کرد. کاملاً باید در این صنعت متعهد عمل کرد تا بتوان کسب درآمد داشت.

به نظرتان نبود یک مجری بازدارنده یا یک عامل نظارتی در صنعت تبلیغات باعث ایجاد گسستگی در آن شده است؟

مصوبات مختلفی در این حوزه وجود دارد و انجمن صنفی در تلاش است، قانون تبلیغات را در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسانده و اجرا کند اما شاید مشکل اصلی این باشد که انجمن صنفی ارتباط آن چنان قوی ای با رسانه ها نداشته و اخبار فعالیت های خود را به قدر کافی به اطلاع عموم نرسانده و همین موضوع باعث ایجاد ابهاماتی در صنعت تبلیغات شده است.

انجمن در آینده این مشکل را برطرف خواهد کرد و از این به بعد تعامل بیشتری با رسانه ها در جهت اطلاع رسانی خواهد داشت. انجمن باید آگاهی کسانی را که در صنعت تبلیغات فعالیت می کنند یا تمایل به ورود دارند، بالا ببرد. این رسالت انجمن است و اگر کوتاهی شده باید برطرف شود.

برخی از فعالان حوزه تبلیغات در گفت وگوهای مختلف عنوان می کنند انجمن صنفی ایران توقعات آنها را برآورده نمی کند، نظر شما دراین باره چیست؟

هیچ انجمن صنفی در دنیا به تنهایی نمی تواند برای فعالانش کاری انجام دهد. انجمن یعنی گردهم آمدن متخصصان یک حوزه از صنعت در کنار هم. اعضای تشکیل دهنده انجمن ها باعث پویایی آن می شوند. اعضا هستند که با حضور پررنگ تر و پرشورتر به انجمن صنفی خودشان اعتبار می دهند. فعالان می توانند در کمیته های تخصصی انجمن صنفی شرکت و به گسترش فعالیت آن کمک کنند.

انجمن بدون حضور فعال اعضای خود توان فعالیت ندارد و اعضا باید آن را فعال تر کنند. اعضا با ارزش قائل شدن به انجمن به آن اعتبار می بخشند. اگر اطلاعات فعالان بالا برود به راحتی به سمت دیگری منحرف نمی شوند. انجمن صنفی شرکت های تبلیغاتی ایران در حال فعال سازی اتحادیه مستقل تبلیغات است و مقدمات آن در حال طی شدن است. بنابر قانون در چندماه آینده فعالیت شرکت هایی که عضو اتحادیه نباشند، دشوار خواهد شد و بهتر است در این زمینه فعالان اقدامات لازم را انجام دهند.

افرادی که در این حوزه نیز به صورت آزاد فعالیت می کنند باید نسبت به عضویت و گرفتن مجوز اقدامات قانونی را اجرایی کنند تا در آینده برای شان مشکلی پیش نیاید. امیدواریم، قانون تبلیغات نیز که سال هاست با همکاری مستمر انجمن صنفی شرکت های تبلیغاتی ایران نگارش شده امسال تصویب و به فعالان ابلاغ شود تا جلوی حرکت های غیرقانونی گرفته شود. فعالان با عملکرد درست می توانند از صنعت تبلیغات به صورت قانونی کسب درآمد کنند.

ارتباط با نویسنده: nargesfaraji1389@yahoo.com