بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی و ابزارهای آن
مطمئناً قبلاً مطالبی با این عنوان را دیده و یا شاید خوانده باشید و یا حتی اگر راجع به آن مطالعه‌ای نداشته‌اید موضوع بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی فکر شما را به خود مشغول کرده است. مثلاً وقتی در خانه، محل کار و یا کافه و رستوران به مردم اطراف خود نگاه می‌کنید، متوجه شدید که آن‌ها هم مثل شما به صفحه‌ی تلفن همراه خود خیره شده و در حال ارسال مطلب برای دیگر دوستانشان در گروه‌ها و شبکه‌های اجتماعی اجتماعی هستند. پس چه فرصتی بهتر از اینکه شما محصولات و خدمات خود را در این شبکه‌ها معرفی کنید و با کمترین هزینه بیشترین ربایش مشتری را از آن خودتان نمایید. شاید هم بعد از درگیری با این موضوع با چند جستجوی ساده در گوگل و راهنمایی از اطرافیانتان به راه‌کارهایی مثل خرید صفحات با دنبال‌کنندگان زیاد و یا افزایش دنبال‌کننده از طریق خرید تضمینی آن‌ها، پیاده‌سازی استراتژی محتوا و … برخورد کرده باشید؛ اما آیا این راهکارها تمام آن چیزی است که بازاریاب‌ها در حوزه شبکه‌های اجتماعی به آن رسیده‌اند؟
بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی
بیایید عنوان بالا را بخش‌بندی و سپس تعریف کنیم تا نگاهی درست و کامل به بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی داشته باشیم. در ساده‌ترین و کوتاه‌ترین تعریف از بازاریابی ما عنوان می‌کنیم که بازاریابی عبارت است از «ایجاد ارزش برای مشتری» و در تعریفی کوتاه از شبکه‌های اجتماعی نیز می‌گوییم که «شبکه‌های اجتماعی بستری هستند از مجموعه‌ی تعاملات و ارتباطات بین انسانی». هر چند که روی صحبت ما در این مطلب به شبکه‌های اجتماعی مجازی است و می‌خواهیم به بررسی قابلیت بازاریابی در آن‌ها بپردازیم، اما شبکه‌های اجتماعی از ابتدای تاریخ وجود داشته‌اند، چراکه انسان همیشه به ایجاد رابطه و تعامل با اطرافیان خود پرداخته است.
بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی به‌صورت ساده عبارت است از ایجاد ارزش برای کاربرانی که در سایت‌های اجتماعی به ایجاد رابطه و تعامل با یکدیگر می‌پردازند. برای ایجاد ارزش در این کاربران روش‌های مختلفی وجود دارد که از سوی کمپانی‌های گوناگون مورداستفاده گرفته است. از ارائه محتوای زمان‌بندی‌شده با هدف یادآوری برند در ذهن مخاطبان گرفته تا ایجاد تعامل با کاربران به نیت مدیریت ارتباط با مشتری.
نکته‌ی مهم و پایه‌ای که برای بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی باید در ذهن داشت این است که این فعالیت از دو بخش تشکیل شده است، علم و عمل. علم بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی علم جدیدی نیست و می‌توان آن را مجموعه‌ای از دانسته‌های بشر راجع به چگونگی رفتار انسان‌ها در گروه‌ها و دسته‌های بزرگ دانست. جامعه‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی، علوم ارتباطات، اقتصاد و مدیریت اطلاعات مفید و زیادی را برای شناخت رفتار انسان در این شرایط در اختیار بازاریاب‌ها قرار می‌دهند و این خود گواهی بر وجود علم برای کنترل و تحریک کاربران در شبکه‌های اجتماعی است؛ اما آنچه در حال حاضر باعث به وجود آمدن مشکل در پیاده‌سازی درست و بهینه‌ی کمپین‌های بازاریابی و تبلیغاتی در شبکه‌های اجتماعی شده است، نبود ابزار مناسب برای عمل است.
با توجه به رشد و همه‌گیری شبکه‌های اجتماعی در طی کمتر از یک دهه گذشته، علم شناخت اکوسیستم این ساختار به کمک دانش‌های کسب شده در علوم دیگر کمابیش با سرعتی نه‌چندان مطلوب اما قابل‌قبول رشد کرده است. دانش مرتبط با بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی هرچند که هنوز به‌صورت مجموعه‌ای واحد (که در محافل دانشگاهی تدریس شوند) در نیامده است و به‌صورت جزیره‌هایی جدا از هم هستند، ولی باز می‌توان برای طراحی استراتژی مناسب، به این دانش‌های گسسته اتکا کرد؛ اما نکته مهمی که در رابطه با بازاریابی شبکه‌های اجتماعی وجود دارد، ابزار پیاده‌سازی این استراتژی‌ها و عمل کردن به آن‌ها است. هرچند به‌واسطه‌ی ماهیت تجاری ابزارها و نرم‌افزارهای مبتنی بر نت، انتظار داریم که گسترش این ابزارها با سرعت بیشتری صورت بپذیرد ولی در عمل این اتفاق رخ نداد و تاریخ شروع همه‌گیری استفاده از ابزارهای بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی به کمتر از پنج سال برمی‌گردد.
ابزارهای بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی
تاریخ دقیق شروع رقابت در ارائه‌ی راه‌کارهایی برای بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی دقیقاً مشخص نیست، اما می‌توان اوج این رقابت را زمانی دانست که شرکت IBM و Adobe به معرفی سیستم‌های یکپارچه خود پرداختند. دراین‌بین شرکت‌هایی نیز همانند Salesforce و یا Brandwatch به بخش‌های مشخصی از بازار چسبیده بودند و در آن قسمت حکمرانی خود را آغاز کردند و بهترین خدمات ممکن را به مشتریان خود ارائه دادند. شاید با وجود شرکت‌هایی که چنین ابزارهایی در خدمت بازاریاب‌ها قرار می‌دهند باز از خود بپرسید چرا هنوز نام این نرم‌افزارها را نشنیده‌اید و تابه‌حال از آن‌ها استفاده نکرده‌اید.
برای عدم استفاده و همه‌گیری راه‌کارهای بازاریابی مبتنی بر نت در ایران دلایل گوناگونی وجود دارد. شاید مهم‌ترین دلیلان قیمت بالای این نرم‌افزارها و عدم توانایی شکست قفل آن‌ها (به دلیل مبتنی بر نت بودنشان) باشد. علت دیگر عدم پشتیبانی از زبان فارسی است و دیگر دلیل آن را می‌توان تحریم‌ها و عدم ارائه‌ی خدمات به کشور ایران از سوی بعضی از این شرکت‌ها دانست. هرچند موانع متعددی برای ناشناخته ماندن و استفاده‌ی کمتر از ابزار بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی وجود دارد اما وب سرشار از ابزارهای مختلف و رایگانی است که به بازاریاب‌ها در پیاده‌سازی راه‌کارهایشان در شبکه‌های اجتماعی کمک می‌کند و ما در ادامه قصد داریم به معرفی سه ابزار کاربردی و رایگان از این مجموعه ابزارها بپردازیم.
Hootsuite
هوت سویت، نرم‌افزار مبتنی بر وب است که برای مدیریت یکپارچه‌ی شبکه‌های اجتماعی به کار می‌رود. این نرم‌افزار امکان کنترل تمامی شبکه‌های اجتماعی که درآن عضو هستید، زمان‌بندی ارسال محتوا، بازخوردگیری، ردگیری چند کلیدواژه و بسیاری از قابلیت‌های دیگر را درون خود دارد که استفاده از آن باعث تمرکز بیشتر شما بر روی صفحاتتان در شبکه‌های اجتماعی و کاهش زمان گذرانده شده می‌شود. استفاده از این نرم‌افزار تا سقف مدیریت سه حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی مختلف رایگان است، اما اگر تمایل دارید که تعداد حساب‌های کاربری خود را افزایش بدهید می‌بایست از خدمات رایگان این نرم‌افزار خداحافظی کنید و با پرداخت مبلغی به‌صورت ماهیانه از خدمات گسترده‌تر آن استفاده کنید.
Bitly
شاید شما هم یک محتوا در سایت خود منتشر کرده‌اید و حالا می‌خواهید بازخوردهای آن را بسنجید. می‌خواهید بدانید از کدام شبکه‌ی اجتماعی بیشتر وارد سایت شما شده‌اند و محتوای شما را دیده‌اند، یا شاید بخواهید تاریخ‌های بازدید را بسنجید و درنهایت اینکه بخواهید یک لینک کوتاه شده را در تمامی صفحه‌های اجتماعی خود منتشر کنید و آماری واحد از تمامی آن‌ها بگیرید. تمامی کارهای گفته شده را به‌علاوه‌ی خدمات دیگری که مجال توضیح آن‌ها در این قسمت نمی‌گنجد توسط نرم‌افزار مبتنی بر نت بیتلی انجام می‌شود. بیتلی نرم‌افزار رایگانی است که قدرت سنجش محتوای تولید و منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی را در اختیارتان قرار می‌دهد.
Klout
برای آنکه پیام خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کنید می‌بایست از رهبران فکری کمک بگیرید. رهبران فکری اصطلاحی است که برای معرفی افرادی که در شبکه‌های اجتماعی در زمینه‌های خاص فعال هستند و مطالبشان به‌صورت گسترده موردمطالعه و نقد قرار می‌گیرد، به کار می‌رود. مثلاً یک روزنامه‌نگار ورزشی‌نویس که در فیس‌بوک هم به منتشر کردن مطالب خود می‌پردازد و تعداد دنبال‌کنندگان بالایی دارد و مطالبش نیز با بازنشرهای زیادی روبرو می‌شود یک رهبر فکری در حوزه‌ی ورزش است. حال فرض را بر این بگذارید که شما می‌خواهید راجع به کتاب و یا جامعه و یا حتی محصولتان که مرتبط با بهداشت فردی است مطلب بنویسید و به کمک این رهبران، محتوای تولیدشده‌تان را در شبکه‌های اجتماعی پخش کنید. یکی از روش‌های موجود برای این کار، کمک گرفتن از رهبران فکری در حوزه کاری‌تان است. برای آنکه آن‌ها را بشناسید می‌توانید از نرم‌افزار تحت وب کلوت کمک بگیرید. علاوه بر آن کلوت با سیستم امتیازدهی منحصر به خودش، این رهبران فکری را ارزش‌گذاری می‌کند و به شما می‌گوید که کدام افراد دارای نفوذ بیشتری در شبکه‌های اجتماعی هستند.
علاوه بر مطالب فوق، کلوت امکان رتبه‌بندی و امتیازدهی به صفحه مربوط به شما در شبکه‌های اجتماعی مختلف، امکان زمان‌بندی ارائه مطالب، امکان معرفی مطالب پربازدید مرتبط با حوزه‌های موردنظر شما و خیلی امکانات دیگر را نیز دارد که استفاده از آن به بهبود فعالیت‌های بازاریابی شما در شبکه‌های اجتماعی کمک می‌کند.
به اشتراک بگذارید
پست‌های پیشنهادی
۱۰ جمله غیرمنطقی که رئیسان می‌گویند (و این که به جای آن چه بگویند)![۷ عامل کلیدی موفقیت در یک کسب‌وکار خدماتی]()
۷ عامل کلیدی موفقیت در یک کسب‌وکار خدماتی
چه تبلیغی موفق است؟ قسمت سوم: ورود تبلیغاتچی‌ها به هزاره سوم ![10 سوالی که باید هنگام تدوین برنامه بازاریابی رسانه‌های اجتماعی به آن‌ها پاسخ دهید]()
۱۰ سوالی که باید هنگام تدوین برنامه بازاریابی رسانه‌های اجتماعی به آن‌ها پاسخ دهید
عضویت در خبرنامه