چطور یک عضو خانواده را از یک کسبوکار خانوادگی اخراج کنیم
اخراج یک عضو خانواده از یک کسبوکار خانوادگی ممکن است یکی از بزرگترین چالشهایی باشد که یک کسبوکار خانوادگی ممکن است با آن مواجه شود و در واقع هیچ راهحل جادویی برای رهایی یافتن از صدمات عاطفی، ناراحتی و… وجود ندارد.
آن دسته از افرادی که پیش از این چنین تجربهای را داشتهاند، بهخوبی میتوانند از اثرات کوتاهمدت و بلندمدت آن بر خانواده خود صحبت کنند. در واقع میتوان گفت این موقعیتی بسیار پیچیده و سخت است.
من این اطلاعات را نه فقط از نوشتن و خواندن مطالب مختلف در این رابطه به دست آوردهام، بلکه تجربه دست اول از آن را در سن ۲۲ سالگی داشتم، در این سال بهطور ناگهانی وارث سهم پدرم از مزرعه خانوادگی شدم و پس از آن تجربه مدیریت در کسبوکار خانگی مختلف را داشتم.
راهکارهای پیشگیرانه
استخدام: مشکلات جدی در عرصه عملکرد یک کسبوکار همواره زمانی رخ مینماید که اعضای خانواده برای سمتها و مشاغلی استخدام شوند که هیچگونه مهارتی در آنها ندارند. شاید این روش استخدام برای یک پدر یا مادر تنها به صرف این موضوع که فرزند آنها در تلاش برای پیدا کردن یک شغل است، والدین او انتظار حد معینی از درآمد برای وی را دارند یا اینکه آن والدین انتظار دارند که فرزندشان در نزدیکی آنها زندگی کند، بهترین ایده و راهحل ممکن نباشد.
استخدام کردن فردی به این دلایل موجب صدمه زدن به آن کسبوکار بوده و بهطور بالقوه استعداد ایجاد هرگونه تعارض در سازمان را دارد. آیا واقعا دوست دارید زمانی که دختر یا پسر شما در جایگاه استخدام شده به دست و پا زدن میافتد وی را از آنجا اخراج کنید؟ پس اعضای خانواده خود را تنها به دلیل شایستگی و آمادگی آنها برای ایفای نقش در جایگاهی که سازمان به آن نیاز دارد، استخدام کنید.
انتظارات: به منظور جوابگو بودن و مسئول دانستن یک نفر نسبت به اعمالش، باید مجموعهای از انتظارات کاملا مشخص را برای وی تعیین کنید. اغلب کسبوکارهای خانوادگی برای عدم وجود انتظارات شفاف و مشخص در آنها معروف هستند، بنابراین انتظاراتی را تعیین کنید و برای کسب نتایج مورد انتظار آنها را به اطلاع کارکنان و اعضای شرکت برسانید. هر قدر این انتظارات مشخصتر باشند ارزیابی کردن عملکرد یک نفر نسبت به آن انتظارات آسانتر است.
بازخورد: یکی از معمولترین شکواییهها از طرف جانشینان کسبوکارهای خانوادگی این است که هرگز در کار خود بازخورد بیطرف از بنیانگذاران اولیه کسبوکار دریافت نمیکنند. اخراج کردن کسی که تاکنون هرگز یک بازخورد مناسب نسبت به کارهای خودش (یا فرصتی برای پاسخ دادن به بازخورد) دریافت نکرده است، احساسی ناشی از بیعدالتی به آنها میدهد.
در زمان ارائه بازخورد، بر عملکرد فرد تمرکز کنید و تنها به اطلاعات بیطرف توجه داشته باشید. برای اعضای بزرگتر و ارشد خانواده، نظرات افرادی از اعضای هیات علمی را که جزء اعضای خانواده نیستند در نظر بگیرید، چرا که آنها بیشتر از هر شخص دیگری قادر به بررسی موضوع بهصورت بیطرف هستند.
راهکارهایی برای کمک به شما طی این فرآیند:
– آن را بیاهمیت جلوه ندهید: به هر حال تصمیم به اخراج یکی از اعضای خانواده گرفتهاید. مطمئن باشید حتماً پیش از این بازخورد بیطرف به وی ارائه کردهاید و شاهد هیچ تغییری در میزان عملکرد وی نبودهاید، یا اینکه حتی رفتار و اعمال وی شما را مجبور به اتخاذ چنین تصمیمی کرده است. این موقعیت را بیاهمیت در نظر نگیرید. اخراج کردن یکی از اعضای خانواده همانند اخراج کردن یکی از کارکنان عادی و غیرفامیل نیست. توجه داشته باشید که اخراج چنین فردی بر روابط کوتاهمدت و بلندمدت شما تأثیر بسیار زیادی میگذارد.
– در رابطه با عملکرد و روابط خانوادگی صحبت کنید: با فردی که در شرف اخراج شدن است بهصورت روشن صحبت کنید و به او بگویید که خانواده همچنان وی را صمیمانه دوست دارد و نگران وی است، اما همچنان برایش توضیح دهید که عملکرد وی میزان انتظارات این کسبوکار را برآورده نمیکند و باز هم به آنها تاکید داشته باشید که «ما باید در کنار هم تلاش کنیم تا شغلی را پیدا کنیم که در برآورده ساختن انتظارات موفق باشی!»
– به آنها برای دستیابی به موفقیت کمک کنید: زمانی که یکی از اعضای خانواده اخراج شد، ارتباط خود را با وی بهطور کامل قطع نکنید. حفظ و ارتباط و کمک برای یافتن موقعیت شغلی جدید موجب میشود تا ضمن حفظ ارتباط با خانواده بار عاطفی این مشکل برای آنها کمتر و کمتر شود. عدم حمایت از آنها موجب عمیقتر شدن بار احساسی این مشکل شده و این پیغام را به آنها میدهد که ما برای تو ارزشی قائل نیستیم یا تو را دوست نداریم.