سیا ساکتی و تبلیغات اجتماعی

آخرین بروز رسانی ژانویه 18, 2017

انیمیشن به خاطر جذابیت‌های بصری و امکان نمایش خلاقیت‌های ذهنی نامحدود همیشه از جذاب‌ترین رسانه‌ها یا ابزارها به شمار می‌رود و حوزه سرگرمی همیشه از این ابزار به بهترین نحو استفاده کرده‌است. حوزه تبلیغات نیز از ویژگی‌های مثبت انیمیشن تا حدودی بهره برده و به خصوص در تبلیغات مرتبط با کودکان توانسته تاثیر خود را ثابت کند.
نمونه های زیادی در کشورمان از تبلیغات انیمیشنی می‌توان نام برد که موفقیت‌های خوبی کسب کرده‌اند. در این میان شاید به یادماندنی‌ترین تبلیغات مربوط به مجموعه‌ای باشد که به سفارش نیروی انتظامی و با هدف فرهنگ سازی و ترویج استفاده از قوانین رانندگی تولید و پخش می‌شدند و به انیمیشن های سیا ساکتی و داوود خطر معروف بودند و در دهه ۸۰ به محبوبیت زیادی دست یافته بودند.
این نوع از تبلیغات را می‌توان در حوزه تبلیغات اجتماعی دسته بندی‌کرد. واضح است که قصد فروش یا بازاریابی یا برندسازی در مورد این نوع از تبلیغات در کار نیست بنابراین نوع نگاه به این نوع از تبلیغات نیز باید دیدگاهی اجتماعی باشد.
بررسی‌های آماری که توسط نهادهای دولتی در مورد تاثیر این نوع تبلیغات انجام شده تاثیر قطعی آنها را نشان داده است و با اطمینان می توان انیمیشن را ابزاری برای فرهنگ سازی معرفی کرد، کاراکتری مثل آقای ایمنی تاثیر زیادی در رعایت نکات ایمنی داشته است و کاراکتر قطره و بابا برقی تاثیر بسیار خوبی در بهینه سازی مصرف انرژی و آب داشته اند و مجموعه سیاساکتی بنابر اعلام خود نیروی انتظامی بین ۲۵ تا ۳۰ درصد در بهبود فرهنگ رانندگی تاثیر داشته است که رقم بسیار خوبی است و همه این ها مدیون ابزاری به اسم انیمیشن است.

در یک انیمیشن تبلیغاتی داستان نقش اول را بازی می کند و تضمین کننده ارتباط مخاطب با پیام تبلیغ است، به عنوان نمونه با نگاهی به مجموعه انیمیشن های سیا ساکتی می توان بومی بودن کامل را حس کرد، در این مجموعه‌ها می توان یک کاراکتر شبیه به هریک از اقشار جامعه ایرانی را پیدا کرد، هم کاراکتر شهری در آن نمایان است و هم کاراکتر روستایی، هم کاراکترهای مثبت و هم منفی، هم جوان و هم پیر و کودک و این تنوع کارکتر در این مجموعه ها باعث ایجاد ارتباط احساسی بین کلیه افراد جامعه و این انیمیشن ها شده است.
در مجموعه انیمیشن های سیا ساکتی مخاطب هدف اصلی به درستی انتخاب شده است و آن گروه جوان شهری و عشق سرعت است که شاید بیشترین تصادفات را موجب می شوند. نکته بسیار مهمی که در این مجموعه رعایت شده عدم نمایش چهره منفور از این قشر است. با اینکه کاراکترهای جوان که در هریک از قسمت ها موجب ایجاد خطر و تصادف می شوند به کار اشتباهی دست می زنند ولی این کاراکترها شخصیت‌های دوست داشتنی هستند که با ایجاد لبخند و بهره گیری از طنز منحصر به فرد، در انتقال پیام به خوبی عمل کرده اند که همه اینها حاصل استفاده از تکنیک ایجاد همزاد پنداری در طراحی شخصیت‌ها بوده است.
نکته مهم دیگری که در طراحی این انیمیشن ها مورد توجه قرار گرفته، عدم حضور بسیار پررنگ پلیس راهنمایی رانندگی است، این کمرنگ بودن پلیس و حس خودپشیمانی که در کاراکترهای داستان وجود دارد جایگاه پلیس را به عنوان عنصری مهربان و کمک کننده در ذهن مخاطب بهبود می‌بخشد. علاوه بر این مجموعه سیا ساکتی تنها به حوزه راهنمایی رانندگی محدود نمانده و گریزهایی نیز به معضلاتی مانند مصرف مواد روان گردان زد و سعی در ایجاد تاثیراتی در این حوزه نیز داشته است.
موفقیت انیمیشن های سیاساکتی بعدها منجر به تولید انیمیشن های مشابهی برای فرهنگ سازی در دیگر حوزه های فرهنگی شد. وزارت فرهنگ و ارشاد اقدام به تهیه انیمیشن های با مضمون رعایت حقوق معنوی آثار هنری کرد و شخصیت ” غلام تکثیر” که در کار تهیه و توزیع فیلم های کپی شده بود، به مردم معرفی شد. این اقدام وزارت فرهنگ و ارشاد قطعا نقش بسیار زیادی در آشنایی جامعه ایرانی با مفهوم “حق تالیف یا حق تکثیر” داشته است. همه این نوع انیمیشن ها برای انتقال پیام های فرهنگی از روش غیرمستقیم و قصه گویی استفاده می کنند که بهترین روش برای فرهنگ سازی است.
خبر خوشی که در مطبوعات منتشر شد برنامه ریزی برای بازگشت دوباره سیا ساکتی به تلویزیون است که امیدوارم بتواند بازگشت همراه با موفقیتی باشد.
با الهام گرفتن از موفقیت های کسب شده توسط این سبک از انیمیشن ها می توان ایده ای برای شرکت‌های تجاری نیز پیشنهاد داد که با طراحی مجموعه‌های ادامه‌دار، اقدام به قصه گویی‌ پیرامون مفهومی اجتماعی و در عین حال تجاری کرد، به عنوان مثال یک شرکت مثل شرکت گلرنگ می‌تواند با طراحی مجموعه‌هایی اقدام به ارتقاء دانش مردم در حوزه بهداشت و سلامتی کند و در عین حال به طور غیرمستقیم به ارتقاء جایگاه برند خودش کمک کند.
شما چه نظری در مورد انیمیشن های ذکر شده دارید؟ آیا موافقید که این انیمیشن ها موفق بوده اند؟