حرفه ای به نام توجیه گری

شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)– متخصصان توجیه‌گری (Spin Doctor) بخشی از متخصصان حرفه روابط عمومی را تشکیل می‌دهند که در کادر عملیاتی دولت‌ها، حزب‌ها و سازمان‌های اقتصای چون بانک ها، بیمه ها، موسسات، جایگاه ویژه و بسیار مهمی را دارا هستند.

سال بلو، رُمان نویس کانادایی در سال ۱۹۷۷ میلادی برای اولین بار در یک سخنرانی نام «اسپین دکتر» را به زبان آورد. «ویلیام سفیر» نویسنده روزنامه ی نیویورک تایمز در مقاله ۲۱ اکتبر ۱۹۸۴ خود در رابطه با مناظره تلویزیونی انتخاباتی دو نامزد ریاست جمهوری آمریکا، برای نخستین بار مشاوران انتخاباتی والتر ماندیل و رونالد ریگان را «اسپین دکتر» نامید.

واژه ی Spin به معنای چرخیدن و چرخاندن است و اسپین دکترها کسانی هستند که با مأموریتی ویژه از طرف سازمان‌ها یا دولت‌ها مشغول به ساختن، پرداختن، «صاف کردن» یا به اصطلاح «چرخاندن» خبر هستند. متخصّص‌های توجیه‌گری، مُبلّغ یک سیستم، سازمان تجاری، یک سیاست‌مدار، فرقه یا دولتند، که از جمله وظایف آنها می‌توان به پخش عمدی و هدف گیری شده ی اخبارِ محو، شناور، نیمه اشتباه یا حتی کاملاً اشتباه (دروغ) اشاره کرد، تا بتوان واکنش یک گروه یا مردم یک منطقه یا کشور را ارزیابی کرد یا اینکه روی مردم تأثیر گذاشت (باور سازی) و حتی الامکان نظر ایشان را به نفع «هر فردی که خود بخواهند» عوض کرد.

وقتی دولتی بخواهد قانون مهمی را که دارای پیامدهای کلان برای مردم و جامعه است، به تصویب برساند و به واکنش مردم در این رابطه شک داشته باشد، توجیه‌گران، اخبار «شناوری» را در مورد قانون مربوطه با روش ویژه‌ای به گوش رسانه‌ها می‌رسانند و پس از پخش خبر، کارشناسان واکنش جامعه را سنجیده و به دولت گزارش می‌کنند. اگر واکنش رسانه‌ها و جامعه منفی باشد دولت موجودیت چنین طرح یا قانونی را تکذیب می‌کند.

زمینه سازی و درست جلوه دادن مقاصد سازمان، فرد یا دولت (به عنوان مثال برای آغاز یک جنگ یا یک درگیری اقتصادی افراد حقیقی یا حقوقی) روحیه سازی مردم و آماده ساختن جامعه یا جوامع برای مقاصد اقتصادی و یا هر موضوع دیگری، می تواند از بخش های مربوط به این موضوع باشد.

به گفته ی هفته نامه اشپیگل از قول یک سازمان تحقیقاتی آمریکایی، صنایع، ارگان‌ها، سندیکا‌ها، ملاکین، بانک ها، بیمه‌ها و غیره سالانه تقریباً سه میلیارد دلار صرف عملیات لابی گری می‌کنند تا به روی دولت مرکزی و ارگان‌های آن تأثیر بگذارند و بتوانند اهداف و مقاصد خود را پیش ببرند و عملی کنند. صنایع داروسازی از مهمترین سرمایه گذاران در این بخش هستند. خود دولت آمریکا سالانه مبلغی بیش از دو میلیارد و پانصد میلیون دلار هزینه عملیات اسپین دکترها می‌کند.

اشپیگل می‌نویسد ما خودمان نمی‌دانیم که چند تن از همکاران ما در حقیقت اسپین دکتر و «نفوذی» هستند. مثلاً طی سال های اخیر و بنابر گزارش‌های متفاوت، در رابطه با خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، رسانه‌های روپرت مرداک فعالیت کلانی انجام دادند. در ماه‌های قبل از همه پرسی روزی نگذشت که در صفحه اول روزنامه‌های گروه مرداک خبری منفی درباره ی اتحادیه اروپا منتشر نشود.

یکی از کارسازترین پیام‌های اسپین ها در این باره، خبرِ «هجوم» ترک‌ها در آینده نزدیک (پس از عضو شدن در اتحادیه اروپا) به اروپای مرکزی و بریتانیا بود که اصل خبر حقیقت نداشت و ندارد، زیرا تا عضو شدن ترکیه راه بسیار مشکل و طولانی در پیش است و کلا عضویت ترکیه هنوز قویاً زیر سؤال است.

منبع مرجع: شبکه اطلاع رسانی روابط عمومی ایران (شارا)

عضویت در خبرنامه