از ماه تا فانوس

صرف‌نظر از امساک از خوردن و آشامیدن در ماه رمضان، صرف سحری و افطار فرصتی را فراهم می‌آورد تا خانواده‌ها دور هم جمع شوند و از بودن در کنار هم لذت ببرند. ماه مبارک رمضان در کشورهای اسلامی همانند کریسمس مسیحیان، فرصت اقتصادی ویژه‌ای را در جهت افزایش مشتریان و توجه به فروش و بازار در اختیار بازاریان قرار می‌دهد.

عید فطر نیز فرصت خوبی برای فروش هر چه بیشتر محصولات فراهم می‌آورد، لذا همه شرکت‌های تجاری حتی قبل از فرا‌رسیدن این ماه مبارک به فکر تبلیغات خود در ماه رمضان هستند به‌طوری‌که اکثر برندهای مطرح دنیا برای فرصت ویژه این ماه با به راه انداختن کمپین‌های تبلیغاتی، برنامه‌ریزی می‌کنند تا به کسب‌و‌کار خود رونق دهند و کالاهای خود را به درستی عرضه و مشتریان بیشتری جذب کنند.

برندهای معروف برای اینکه خود را هر چه بیشتر به مشتریان نزدیک کنند، سعی می‌کنند کمپین‌هایی مختص ماه مبارک به راه بیندازند و نشان دهند تا چه اندازه خواسته‌ها و اعتقادات مشتریان برای‌شان اهمیت دارد و به آنها احترام می‌گذارند.

نمونه‌هایی از کمپین‌های تبلیغاتی در ماه رمضان

در رمضان ۲۰۱۳ کوکاکولای مصر تبلیغات بسیار ویژه‌ای را در پروفایل توییتر خود راه‌اندازی کرد. این برند یک‌سری ۸۲۰۰ تایی از پیام‌ها را به‌صورت کارت‌های تبریک شخصی روی پروفایل توییتری خود ایجاد کرد تا مردم به هرکسی که دوست دارند بفرستند آن هم با دنبال کردن @cocacolaEgypt. این ایده دقیقا با مفهوم کمپین رمضان کوکاکولا با شعار The small things That matter همخوانی داشت و ایده‌ای منحصربه‌فرد بود.

این کار بازخوردهای بسیاری برای صاحبان این برند در پی داشت. آمار این سخن را تایید می‌کند: در ۱۰ روز اول ۸۲۰۰ نفر فالوئر، این کارت‌ها را به دوستان خود ارسال کردند. کوکاکولا در ماه رمضان ۹۵۰۰ فالوئر داشت یعنی به طور متوسط روزانه ۷۰ تا ۱۰۰ نفر افزایش داشتند. اقبال مردم به کارت‌های تبریک بیش از انتظار کوکا بود.

فالوئرها این کارت‌ها را در پروفایل شخصی، روی صفحه کامپیوتر و صفحه نمایشگر تلفن همراه خود قرار دادند و شروع کردند به ارسال پاسخ برای تصاویر کوکا و پیام‌های خود را مستقیما به @cocacolaEgypt  فرستادند و حتی شروع به نوشیدن هر چه بیشتر کوکا کردند آن هم فقط به خاطر این کارت‌های تبریک. کوکا این کمپین را با حفظ رنگ سازمانی خود (قرمز) و حک نام برند روی بطری و یک جمله برای تبریک ماه رمضان به راه انداخت.

در رمضان ۲۰۱۴ نیز کوکای خاورمیانه کمپینی با استفاده از هشتگ و شعار جدید خود به راه انداخت. شعار با مضمونی مبنی بر باز کردن و درباره احساسات خود صحبت کردن، مشتریان را به چشیدن محصول خود در ماه رمضان دعوت می‌کرد.

کمپین open up#  سعی کرد با گسترش شادمانی در میان مردم، محصولات خود را تسکینی برای استرس‌های روزمره و وسیله‌ای برای برانگیختن مجدد ارتباطات معرفی کند. تحقیقات نشان داده است مردم بسیار شاد روابط اجتماعی بهتری دارند و از این رو کوکا امیدوار بود این بینش، بارقه‌های ارتباطی میان افراد را بهبود بخشیده و تسریع کند.

این کمپین قصد داشت الهام‌بخش مردم شود تا چشمان خود را به روی منظری جدید و متفاوت بگشایند و بدون توجه به موانع، آن را با دیگران سهیم شوند. دو سناریوی مختلف در این کمپین وجود داشت؛ اولی تحت عنوان یک ارتباط جدید، تیزر تبلیغاتی کوتاهی بود که داستان آن بحث درباره تکنولوژی و رسانه‌های اجتماعی بود و سناریوی دوم تحت عنوان تغییر قلب که داستان آن پیرامون دوستانی چند بود و نشان می‌داد که چگونه پذیرش سبب نزدیک‌تر شدن افراد می‌شود.

جشن رمضان ۲۰۱۴ کوکا در سراسر دنیا علاوه بر کمپین  #open up فعالیت خود را روی قدرت دربرگیری و شادی و گستردگی آن در بازارهای ماراکو و اندونزی قرار داد. مدیر ارشد بازاریابی کوکاکولای اندونزی در این باره گفت: «ماه رمضان ماه صله رحم و بخشش دیگران است. امسال با بطری‌های کوکا می‌خواهیم روحیه مثبتی را برای مردم به ارمغان بیاوریم و به آنان اطمینان دهیم که باکسانی رابطه خوب و نزدیک داریم که دائما در حال صله رحم و تجدید روابط با دیگران هستند.»

در قطر نیز برند خودروسازی بی‌ام دبلیو با شعار «بهترین ماه نزدیک است» مشتریان را به دیدن محصول جدید خود دعوت کرده است. شرکت خودروسازی مینی کوپر نیز در کمپین رمضانی خود با شعار «از زاویه‌ای جدید، رمضان را سیاحت کنید» و طرح هلال ماه رمضان و انتخاب واژه‌های مناسب علاوه بر یادآوری و تکریم ماه رمضان، به‌گونه‌ای مشتریان خود را دعوت می‌کند با خودروی جدید خود رمضان را مورد کاوش و از طرفی سیر و سیاحت قرار دهند.

لکسوس نیز با شعار «رمضان امسال به خودتان یک لکسوس جایزه دهید» کمپین رمضانی خود را به راه انداخت. این برند معتبر با به تصویر کشیدن هلال ماه نو در شبی رویایی و با رنگ آرام‌بخش و تأییدکننده سعی کرده است مشتریان خود را به خرید ترغیب کند.

دونات‌های OREO با ارائه طرحی هلالی شکل – که یادآور هلال رمضان است- با رنگ قهوه‌ای تیره که محصولات کاکائویی خود را به ذهن مشتریان متبادر می‌کند، با پس‌زمینه آبی و حفظ رنگ سازمانی خود، محصولاتش را تبلیغ کرده است.

مک دونالد نیز برای اینکه از قافله عقب نماند با شعار «کمک کنید تا یک کودک دیگر به مدرسه برگردد» و تصویری از یک کودک عرب کمپینی برگزار و سعی کرد با فعالیت نوع‌دوستانه خود در ماه رمضان توجه مشتریان را به خود جلب کند.

هواپیمایی مصر نیز با ارائه کمپینی تبلیغاتی و استفاده از آسمان شب و هلال ماه و بخشی از هواپیما و عبارت رمضان کریم سعی کرده است پیوند خود را با مشتریان خود در ماه رمضان حفظ کند.

در مجموع بررسی کمپین‌های برگزار شده در ماه میهمانی خدا نشان می‌دهد این کمپین‌ها با احترام به اعتقادات و فرهنگ دینی مردم، مضمون رمضان را در عرضه محصولات خود حفظ کرده‌اند و دارای ویژگی‌هایی مشترکی هستند که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:

۱٫ هلال ماه

تقریباً تمامی کمپین‌های تبلیغاتی در ماه مبارک رمضان دارای سمبل‌های نمادین ماه رمضان هستند. رایج‌ترین سمبل نمادین کشورهای اسلامی، هلال ماه است که حتی روی پرچم اکثر کشورهای مسلمان دیده می‌شود.

هلال شب اول ماه نشان‌دهنده شروع ماه رمضان است و هلال شب اول شوال بیانگر فرارسیدن عید فطر. بنابراین نماد هلال ماه کاملا مرتبط با اسلام است و به‌عنوان سمبل اسلامی رایج در آگهی‌های تبلیغاتی این ماه استفاده می‌شود. اگر شما هم قصد دارید در ماه رمضان محصول خود را تبلیغ کنید حتما از هلال ماه در آن استفاده کنید.

۲٫ خرما

پای ثابت همه سفره‌های افطاری، خرماست. از آنجا که در اسلام توصیه اکید شده که روزه خود را با خرما باز کنید، بنابراین خرما نیز جزو لاینفک کمپین‌های تبلیغاتی ماه رمضان است و ایده استفاده از آن در تبلیغات ریشه مذهبی دارد.

۳٫ فانوس

فانوس که هنوز هم در بسیاری از کشورهای مسلمان، در این ماه آویخته می‌شود یکی از سمبل‌های ماه رمضان است که به‌ویژه در کشورهایی نظیر مصر همچنان این سنت مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از فانوس در تبلیغات ماه مبارک به روح روشنی بخش و هدایت‌کنندگی رمضان اشاره دارد.

۴٫ قوری‌های عربی

همانند خرما، نوشیدن چای هنگام افطار در میان مسلمانان عمومیت دارد. مردم در وقت افطار چای می‌نوشند و با افراد خانواده و دوستان گپ می‌زنند. بنابراین استفاده از تصویر قوری عربی- با در باریک و بلند و لوله کشیده- از جمله نمادهایی است که در انواع کمپین‌های تبلیغاتی ماه رمضان استفاده می‌شود.

۵٫ تصویر مساجد و اماکن مذهبی اسلامی

استفاده از تصاویر اماکن مذهبی و مساجد در شبانگاهان، یعنی هنگام راز و نیاز شبانه، جزو نمادهایی است که در کمپین‌های تبلیغاتی ماه رمضان استفاده می‌شود. برندهای مختلف سعی می‌کنند به نوعی خلاقانه از تصاویر آسمان پرستاره شب و گنبد و گلدسته‌های نورانی مساجد در پس‌زمینه و به‌صورت محو استفاده کنند.

شعارهای مورد استفاده

جملات و عباراتی که در اغلب تبلیغات کمپین‌های ماه رمضان استفاده می‌شود شامل: رمضان کریم، عید مبارک و رمضان مبارک است. در کشورهایی که تأثیراتی از فرهنگ غرب گرفته‌اند از عبارت Happy Ramadan  نیز استفاده می‌شود.

رعایت ملاحظات فرهنگی در شعارهای تبلیغاتی

به‌عنوان کسی که می‌خواهد کالای خود را در این ماه معرفی کند باید توجه داشته باشید در تبلیغات خود حتما ملاحظات فرهنگی و سنت اسلامی را رعایت و به‌گونه‌ای تبلیغ کنید که حرمت ماه رمضان و هویت اسلامی آن حفظ شود.

هزینه تبلیغات ماه رمضان

تحقیقات نشان می‌دهد هزینه تبلیغات در ماه رمضان نسبت به ماه‌های دیگر سال به طور متوسط ۲۰درصد افزایش پیدا می‌کند. میزان تقاضا برای خرید نیز در این ماه افزایش می‌یابد، بنابراین تبلیغ‌کنندگان باید بفهمند کی و کجا سرمایه‌گذاری کنند وگرنه فرصت طلایی این ماه را به راحتی از دست می‌دهند. تحقیقات نشان می‌دهد بهترین رسانه موجود برای تبلیغات ماه مبارک، شبکه‌های اجتماعی است که در ساعات مختلف بازدیدکننده‌های بسیاری دارد.