برند یا نشان تجاری در تجارت با هدف مشخص کردن کالا و خدمات شرکت‌ها و کارخانجات با سایر رقبا استفاده می‌شود.

نشان تجاری امروزه در تجارت نقش مهمی دارد به نوعی که هنگامی که حرف از کالایی خاص به میان می‌آید بی‌اختیار افکارمشتریان به سوی برندهای موفق سوق داده می‌شود و مشتریان حتی بدون کوچکترین تحقیقی از میان انبوهی تولید کننده، کالای مدنظری که نیاز دارند را فقط به دلیل معروف بودن برند آن نسبت به سایر کالاهای مشابه در بازار خریداری می‌کنند و این خود نشان دهنده نقش مهم و اثرگذار نشان تجاری در کسب و کار و تجارت امروز است.

اما برندها برای شرکت‌ها و تولیدکنندگان نیز مهم هستند به این دلیل که می‌تواند میزان فروش و سودهی را افزایش داده و با افزایش و اثرگذاری در بازار رقبا را کنار زده و سهم بیشتری از تجارت را کسب کند.

هرچند برند یکی از مهمترین شاخص‌های موفقیت واحدهای اقتصادی در تجارت است اما در کشور ما نقش و اهمیت این موضوع به خوبی مورد توجه قرار نگرفته است و برخی از برندهای داخلی نیز که زمانی برای خود شهرتی کسب کرده بودند به مرور زمان از دور رقابت خارج شدند اما این نکته نیز ناگفته نماند که می‌توان از معدود برندهای داخلی نیز در این میان نام برد که در این مسیر موفق بودند و توانستند به رشد خود در تجارت ادامه دهند.

درست است که در کشور سالانه همایش‌هایی برای معرفی برندهای برتر برگزار می‌شود اما آنچنان که باید به آن توجه نشده است.

براساس گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس منتشر کرده؛ عمده دلایل عدم ماندگاری برندها در کشور طی دهه‌های اخیر؛ مداخله‌های نامناسب دولت، ناکارآمدی نهادهای پشتیبان ازجمله نهاد حقوق مالکیت و نهاد مدیریت، تعدد واحدهای تولیدی مشابه و در نتیجه ایجاد رقابت‌های مخرب و شکل‌گیری فساد، عدم صرفه اقتصادی برای تحقیق و توسعه و نوآوری در این واحدها، مشکلات مالی و بالا بودن هزینه عوامل عنوان شده است.

بر اساس این گزارش در ایران، کمیسیون تخصصی نشان تجاری به‌طور مستقیم مسئولیت مدیریت فعالیت‌های برند و برندسازی را به عهده دارد که درحال حاضر در سازمان توسعه تجارت ایران فعالیت دارد.

از اشکالات کمیسیون تخصصی نشان تجاری این است که مجموعه اقدامات این کمیسیون اعم از سیاستگذاری، برنامه‌ریزی، نظارت و حمایت از بنگاه‌های تولیدی و … ازجامعیت و اثرگذاری بالایی برخوردار نبوده و در عمل با محدودیت‌هایی روبرو است.

با توجه به اهمیت موضوع برند باید توجه به سمت و سوی این موضوع از سوی مسئولان و صاحبان صنایع بیشتر شده تا برندهای داخلی موفق و قوی در کشور شکل گیرند تا مردم خرید کالاهای با برند داخلی را نسبت به مشابه خارجی ترجیح دهند، همانگونه که مقام معظم رهبری در اردیبهشت ماه سال گذشته در دیدار با کارگران فرمودند« فروش کالای خارجی و مصرف کالای خارجی باید در جامعه به‌عنوان یک ضدّ ارزش شناخته بشود».

اگر به ایجاد برند در داخل کشور توجه ویژه شود مانع تعطیلی واحدهای تولیدی و بیکاری کارگران شده و هم می‌تواند در به بهتر شدن اوضاع اقتصادی نقش بسزایی داشته باشد.